Sale Rafaela

Sale Rafaela, znane także jako Stanze Watykańskie, to cztery pomieszczenia wchodzące w skład Muzeów Watykańskich w Rzymie. Swoją nazwę zawdzięczają wielkiemu malarzowi z Urbino, który ozdobił je freskami wraz ze swoimi uczniami.

To papież Juliusz II na początku XVI wieku, rozczarowany wcześniejszymi pracami innych artystów, m.in. Perugina, powierzył Rafaelowi wykonanie dekoracji w czterech salach.

Rafael rozpoczął malowanie w 1508 roku i kontynuował je aż do swojej śmierci w 1520 roku. Dzieło ukończyli w 1524 roku jego uczniowie oraz Giulio Romano – wybitny artysta i współpracownik Rafaela.

Cztery sale to: Stanza della Segnatura (Sala Sygnatury), Stanza di Eliodoro (Sala Heliodora), Stanza dell'Incendio di Borgo (Sala Pożaru Borgo), Sala di Costantino (Sala Konstantyna).

Sala Sygnatury (Stanza della Segnatura)

W tej sali obradował najważniejszy trybunał Stolicy Apostolskiej – Segnatura Gratiae et Iustitiae – od którego pomieszczenie wzięło swoją nazwę.

To tutaj, w apartamentach papieża Juliusza II, można podziwiać najsłynniejsze freski Rafaela.

Na sklepieniu Sali Sygnatury artysta przedstawił cztery dziedziny wiedzy: Teologię, Filozofię, Sprawiedliwość i Poezję. Na ścianach natomiast zobrazowane zostały trzy najwyższe kategorie ludzkiego ducha: Prawda, Dobro i Piękno.

Sala Heliodora (Stanza di Eliodoro)

Sala Heliodora służyła Juliuszowi II jako miejsce prywatnych audiencji.

Freski zdobiące wnętrze odzwierciedlają trudny czas, gdy wojska papieskie utraciły Bolonię na rzecz Francuzów, a Stolica Apostolska czuła się zagrożona przez obce potęgi.

Rafael namalował na ścianach cztery sceny biblijne: Wypędzenie Heliodora ze świątyni, Cud w Bolsenie, Uwolnienie św. Piotra z więzienia oraz Spotkanie Leona Wielkiego z Attylą.

Sala Pożaru Borgo (Stanza dell’Incendio di Borgo)

Sala ta zawdzięcza swoją nazwę wielkiemu pożarowi, który w 847 roku wybuchł w dzielnicy przed bazyliką św. Piotra. W czasach papieskich pomieszczenie to pełniło funkcję jadalni.
Gdy Rafael rozpoczął jej dekorację, papież Juliusz II już nie żył, a jego następca Leon X zlecił artyście namalowanie scen związanych z papieżami noszącymi to samo imię: Leonem III i Leonem IV.
Znaczna część fresków w tej sali powstała jednak ręką uczniów Rafaela, ponieważ mistrz zajęty był innymi papieskimi zleceniami, m.in. projektowaniem arrasów do Kaplicy Sykstyńskiej.

Sala Konstantyna (Sala di Costantino)

Sala Konstantyna została ozdobiona freskami przez uczniów Rafaela, gdyż sam mistrz zdołał przygotować przed śmiercią jedynie rysunki przygotowawcze (kartony).

Freski poświęcone są życiu cesarza Konstantyna i w symboliczny sposób ukazują zwycięstwo Kościoła nad pogaństwem.

To właśnie Konstantyn był pierwszym cesarzem rzymskim, który oficjalnie uznał chrześcijaństwo i zezwolił na wolność wyznania. Na ścianach sali przedstawiono cztery epizody z życia Konstantyna.